Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο ζωγράφος Χάρολντ Κοέν είχε εκπροσωπήσει τη Βρετανία σε διάσημα φεστιβάλ με τα έργα του με λάδι σε καμβά και αναζητούσε μια νέα πρόκληση. «Ίσως να συμβαίνουν πιο ενδιαφέροντα πράγματα έξω από το εργαστήριό μου παρά μέσα σε αυτό», σκέφτηκε.
Το Whitney προσφέρει κάτι που υπερβαίνει τα περισσότερα προηγούμενα εκθέματα του Aaron: μια εμπειρία σε πραγματικό χρόνο, κατά την οποία οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν το λογισμικό να παράγει τέχνη
Έτσι, ενώ δίδασκε τέχνη στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο, ο Κοέν στράφηκε από τον καμβά στην οθόνη, χρησιμοποιώντας τους υπολογιστές για να βρει νέους τρόπους δημιουργίας τέχνης.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 δημιούργησε ένα πρόγραμμα το οποίο ονόμασε Aaron – εμπνευσμένο, εν μέρει, από το όνομα του αδελφού και «εκπροσώπου» του Μωυσή στην Έξοδο.
Τι θεωρείται αυθεντικό;
Ήταν το πρώτο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο της εικαστικής τέχνης και ο Κοέν παρουσίασε για πρώτη φορά το Aaron το 1974 στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. Έκτοτε τα έργα που έχουν φιλοτεχνηθεί από Aaron έχουν φιλοξενηθεί σε μουσεία από την Tate Gallery του Λονδίνου μέχρι το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Σαν Φρανσίσκο.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των «ζευγαρωμάτων» ανθρώπων και φυτών που αποτελούν σήμα κατατεθέν του Aaron KCAT, το οποίο ο Κοέν παρουσίασε το 2001. Whitney Museum of American Art, Νέα Υόρκη- αγορά, με πόρους της Επιτροπής Ψηφιακής Τέχνης © Harold Cohen Trust
Τώρα, με την τεχνητή νοημοσύνη να δεσπόζει στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, μια νέα έκθεση στο Μουσείο Αμερικανικής Τέχνης Whitney της Νέας Υόρκης, με τίτλο «Χάρολντ Κοέν: Aaron», που θα διαρκέσει έως τον Ιούνιο του 2024, στρέφει τα βλέμματα στο πρωτοποριακό έργο του Κοέν.
Το Whitney προσφέρει κάτι που υπερβαίνει τα περισσότερα προηγούμενα «εκθέματα του Aaron»: μια εμπειρία σε πραγματικό χρόνο, κατά την οποία οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν το λογισμικό να παράγει τέχνη.
Ο Κοέν εφοδίασε τον Aaron με όλων των ειδών τις γνώσεις: για τα βασικά αντικείμενα, τη φυσική και τις θεμελιώδεις τεχνικές του σχεδίου.
Το Aaron χρησιμοποιεί αυτές τις γνώσεις για να ακολουθεί οδηγίες, να ολοκληρώνει εργασίες και να μιμείται την ανθρώπινη λήψη αποφάσεων – μια πολύ διαφορετική προσέγγιση από τα σημερινά προγράμματα δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία δεν σχεδιάζουν από το μηδέν αλλά βασίζονται σε βάσεις δεδομένων εικόνων. (Εκδόσεις του Aaron εξακολουθούν να γεννούν αποτελέσματα, αλλά οτιδήποτε έχει γίνει μετά τον θάνατο του Κοέν το 2016 δεν θεωρείται αυθεντικό).
«Είναι απολύτως συναρπαστικό»
Το Gijon, ένα πρόγραμμα του Aaron που ο Κοέν παρουσίασε για πρώτη φορά το 2007, δημιούργησε σκηνές που έμοιαζαν με ζούγκλα – διαφορετικές από τις φιγούρες που δημιουργούσε η προηγούμενη έκδοση του λογισμικού, το Aaron KCAT. Whitney Museum of American Art, Νέα Υόρκη- αγορά, με πόρους της Επιτροπής Ψηφιακής Τέχνης © Harold Cohen Trust
Το μουσείο Whitney παρουσιάζει δύο εκδόσεις του λογισμικού του Κοέν, μαζί με την τέχνη που παρήγαγε το καθένα από αυτά πριν πεθάνει ο Κοέν. Η έκδοση του 2001 παράγει εικόνες μορφών και φυτών (Aaron KCAT, 2001, επάνω) και τις προβάλλει σε τοίχο ύψους άνω των τριών μέτρων, ενώ η έκδοση του 2007 παράγει σκηνές που μοιάζουν με ζούγκλα.
Το λογισμικό θα δημιουργήσει τέχνη και φυσικά, σε χαρτί, για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990.
«Είναι απολύτως συναρπαστικό», λέει η Christiane Paul, επιμελήτρια ψηφιακής τέχνης του μουσείου, να έχουμε «ένα από αυτά τα ιερά δισκοπότηρα της ιστορίας της ψηφιακής τέχνης στη συλλογή».
*Με πληροφορίες από: Smithsonianmag | Kεντρική φωτογραφία θέματος:
