Το βράδυ της Κυριακής το ΠΑΣΟΚ θα έχει νέο πρόεδρο: είτε τον Νίκο Ανδρουλάκη είτε τον Χάρη Δούκα. Οι επόμενες μέρες θα «γεννήσουν» συζητήσεις, συμφωνίες, συμμαχίες. Το δίλημμα είναι σαφές. Ο κόσμος που ψήφισε στις εκλογές είτε θα δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στον Νίκο Ανδρουλάκη, είτε θα επιδιώξει την αλλαγή στέλνοντας τον δήμαρχο Αθηναίων να αναμετρηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η διαδικασία της πρώτης Κυριακής είχε αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία, ενώ έβγαλε και σημαντικά συμπεράσματα, τα οποία και θα δούμε στη συνέχεια.
Συμμετοχή
Το πρώτο έχει να κάνει με τη συμμετοχή του κόσμου. Το ΠΑΣΟΚ τα πήγε καλά, μπορούσε ωστόσο να τα πάει καλύτερα, με δεδομένα τρία στοιχεία: α. ό,τι μπορούσε να ψηφίσει ο οποιοσδήποτε γραφόταν έως χθες, β. τη δημοσκοπική υποχώρηση της ΝΔ από τις ευρωεκλογές και μετά και γ. τη συνεχιζόμενη κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ. Οι περίπου 30.000 περισσότεροι ψηφοφόροι, σε σχέση με την αντίστοιχη διαδικασία του 2021, δεν θεωρούνται μεγάλη επιτυχία, έχει ωστόσο νόημα το γεγονός ότι κόμμα μάζεψε 300.000 ανθρώπους, τους διπλάσιους από εκείνους του ΣΥΡΙΖΑ πέρυσι. Για τους λάτρεις της στατιστικής το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε περίπου 80.000 ψηφοφόρους λιγότερους από τις τελευταίες εσωκομματικές της ΝΔ το 2016.
Διάσπαση
Το δεύτερο συμπέρασμα αφορά στη διάσπαση του κοινού του ΠΑΣΟΚ και στις πολιτικές αναφορές των υποψηφίων του. Εντάξει, όλοι ΠΑΣΟΚ δηλώνουν, ωστόσο έχουν διαφορετικό όραμα για το κόμμα. Σχεδόν 89.000 ψήφους πήρε ο Νίκος Ανδρουλάκης, κάτι περισσότερες από 60.000 πήραν Δούκας και Γερουλάνος, ενώ μόνο αμελητέοι δεν είναι οι 58.800 ψήφοι που έλαβε η Άννα Διαμαντοπούλου.
Σίγουρα, ρόλο σε αυτό παίζει και η διαδικασία, η οποία έως χθες ήταν ανοιχτή σε όποιον ήθελε να γραφτεί στο κόμμα και να ψηφίσει πληρώνοντας το σχετικό αντίτιμο. Ουδείς μπορεί να εμποδίσει τον οποιονδήποτε χθεσινό ψηφοφόρο να πράξει το ίδιο στις εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ σε ενάμιση μήνα, κάτι που είδαμε εξάλλου να συμβαίνει και πέρυσι στις εκλογές του ίδιου κόμματος.
Επιδόσεις
Το τρίτο συμπέρασμα έχει να κάνει με τις άσχημες επιδόσεις των δύο υποψήφιων αρχηγών στην Αττική, όπου σάρωσαν ο Παύλος Γερουλάνος και η Άννα Διαμαντοπούλου. Κι εντάξει, αυτό ήταν ένα γνωστό πρόβλημα για τον Νίκο Ανδρουλάκη -ότι κάνει μεγαλύτερο γκελ στην περιφέρεια και λιγότερο στην Αθήνα- για τον Χάρη Δούκα όμως ήταν πλήγμα. Ειδικά για τον δήμο της Αθήνας του οποίου ηγείται εδώ κι ένα χρόνο. Συνεπώς, τίθεται και για τους δύο η πρόκληση της αύξησης της επιρροής σε μια κρίσιμη περιφέρεια που η ΝΔ έχει αυξήσει την επιρροή της κερδίζοντας κοινά που παραδοσιακά ανήκαν στον προοδευτικό χώρο.
Τέταρτο συμπέρασμα, το γεγονός ότι περίπου το 18%-20% όσων ψήφισαν χθες επέλεξαν τη «δεξιά» πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ, όπως τουλάχιστον αυτή εκφράστηκε μέσα από τις υποψηφιότητες της κας Διαμαντοπούλου και της κας Γιαννακοπούλου. Το ποσοστό αυτό είναι λιγότερο σε σχέση με το 25% του Ανδρέα Λοβέρδου στις εσωκομματικές του 2021.
Μονομαχία
Πέμπτο συμπέρασμα που έχει να κάνει με τη μάχη της επόμενης Κυριακής. Ο Νίκος Ανδρουλάκης πηγαίνει στη μάχη με τον αέρα του φαβορί και τις 8,5 μονάδες διαφοράς από τον Χάρη Δούκα. Ο μηχανισμός που τον στηρίζει, το «βαθύ ΠΑΣΟΚ», είναι δεδομένος. Αναμένεται να τον στηρίξει το δεξιό κομμάτι του ΠΑΣΟΚ, το οποίο επουδενί επιθυμεί μια «αριστερή» στροφή, όπως τουλάχιστον εκφράζεται από την υποψηφιότητα Δούκα. Για πολλούς μια επανεκλογή Ανδρουλάκη «βολεύει» τη ΝΔ, σε αντίθεση με μια ενδεχόμενη εκλογή Δούκα, που θεωρείται ότι μπορεί να δημιουργήσει ευρύτερες ανακατατάξεις, πάντα σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ.
Από την πλευρά του πάλι, ο δήμαρχος Αθηναίων και υποψήφιος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ οφείλει να ρισκάρει και να θέσει -έστω στην εβδομάδα που απομένει- σαφές αίτημα αλλαγής και συνεργασίας των κεντροαριστερών δυνάμεων. Πέρυσι, τέτοιο καιρό είχε πετύχει μια μεγάλη ανατροπή στο δήμο της Αθήνας. Το ερώτημα είναι αν μπορεί να την επαναλάβει.
Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ
Το έκτο συμπέρασμα αφορά το πολιτικό σκηνικό και την άνοδο του ΠΑΣΟΚ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον στην παρούσα συγκυρία. Η αλήθεια είναι ότι αυτή η άνοδος οφείλεται κυρίως στην κατάρρευση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και λιγότερο στην ικανότητα του ΠΑΣΟΚ να πείσει τον κόσμο ότι μπορεί να αποτελέσει ουσιαστική εναλλακτική εξουσίας.
Το τελευταίο συμπέρασμα έχει να κάνει με ένα σημαντικό κομμάτι του λεγόμενου προοδευτικού χώρου, το οποίο δεν επιθυμεί να εκφραστεί αυτή τη στιγμή, περιμένοντας τις εξελίξεις, τόσο στο ΠΑΣΟΚ, όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ, ζυγιάζοντας και κατά πόσο είναι εφικτή η δημιουργία ενός ισχυρού κεντροαριστερού πόλου, πεπεισμένοι ότι όσοι οι ανωτέρω σχηματισμοί κινούμενοι αυτόνομα, δεν μπορούν να απειλήσουν επί της ουσίας ακόμα κι αυτή την τραυματισμένη δημοσκοπικά ΝΔ.
