Μαγικές στιγμές κάτω από το φως της πανσελήνου του Αυγούστου ή αλλιώς «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου» έζησε απόψε, το βράδυ της Δευτέρας, πλήθος Λαρισαίων στον αύλειο χώρο της Δημοτικής Πινακοθήκης, σε μια ξεχωριστή αφιερωματική βραδιά στον δωρητή της Γ.Ι. Κατσίγρα.

Πριν την έναρξη της εκδήλωσης χαιρετισμό απηύθυνε ο δήμαρχος Λαρισαίων κ. Θανάσης Μαμάκος. Ο ίδιος καλωσόρισε τον κόσμο «σε μια βραδιά ιδιαίτερη, αφιερωμένη κατ’ αρχάς στον αείμνηστο Λαρισαίο γιατρό και μέγα ευεργέτη της πόλης, τον Γεώργιο Κατσίγρα, δημιουργό της Πινακοθήκης και του Μουσείου που φέρει το όνομά του.

Μια βραδιά αφιερωμένη και στην πλούσια παράδοση του Ελληνισμού, που βρίσκει γόνιμο έδαφος στην πόλη μας, τη Λάρισα, η οποία αποτέλεσε και αποτελεί σταυροδρόμι πολιτισμών και εθίμων».

Όπως ανέφερε: «Η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας είναι από τα πιο σημαντικά κύτταρα Πολιτισμού όχι μόνον στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Με συνέργειες, συνεργασίες, κοινές δράσεις των δομών μας στοχεύουμε στην ενίσχυση της εξωστρέφειας, τη συνεχή ανάπτυξη και προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Αυτόν τον στόχο υπηρετούμε με τον στρατηγικό σχεδιασμό και τις κατευθύνσεις που έχουμε οραματιστεί και υλοποιούμε, ως Δημοτική Αρχή, βήμα-βήμα».

Τέλος, ευχαρίστησε θερμά «τον Σύλλογο Ανατολικής Ρωμυλίας Ν.Λάρισας, τους μουσικούς: Φανή Μπαρμπή, Γιώργο Δεληγιάννη, Ρήγα Μακρόπουλο, Απόστολο Κουνή και Ζήση Γεωργαλιό, για το πολύ όμορφο μουσικό ταξίδι που μας έχουν ετοιμάσει για απόψε, καθώς και τη Σχολή Μπαλέτου της Μάχης-Ιωάννας Λαγού για το χορευτικό δρώμενο».

«Τα τραγούδια, οι μύθοι και οι παραδόσεις μας πάντοτε είχαν μια ιδιαίτερη σύνδεση με το φεγγάρι, που έχει αγαπηθεί και μνημονευθεί όσο κανένα άλλο ουράνιο σώμα, με την επιβλητική μορφή της πανσελήνου να συντροφεύει και να φωτίζει τα όνειρα και τις προσδοκίες μας για την επόμενη μέρα» κατέληξε.

Με τη σειρά της η αντιπρόεδρος της Δημοτικής Πινακοθήκης – Μουσείου Γ.Ι.Κατσίγρα κας Κατερίνας Κόσσυβα τόνισε τα εξής: «Σήμερα όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία της Ελλάδας παραμένουν ανοιχτά και πραγματοποιούν πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ο θεσμός των ανοιχτών αρχαιολογικών χώρων κάτω από το ολόγιομο φεγγάρι, ξεκίνησε το 1996 από το υπουργείο Πολιτισμού και από τότε συνεχίζεται ανελλιπώς μέχρι σήμερα. Έτσι εκτός από το ολόγιομο φεγγάρι του Αυγούστου, που είναι το μεγαλύτερο και το πιο φωτεινό φεγγάρι του καλοκαιριού, ο κόσμος θα έχει την ευκαιρία να βρεθεί σε χώρους που δεν επισκέπτεται συχνά και να παρακολουθήσει ξεχωριστές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το φεγγάρι γεμίζει και στήνει το ιδανικό σκηνικό για τις τελευταίες συναυλίες του καλοκαιριού. Το τέλειο σχήμα του κύκλου της πανσελήνου σχετίζεται με την ολότητα, την ολοκλήρωση και την ισχύ. Αυτό είναι και το νήμα που τη συνδέει με την τέχνη. Γιατί η τέχνη ως πολιτιστική έκφραση τείνει στην ολοκλήρωση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Η Πινακοθήκη μας συμμετέχει ενεργά σε όλα τα πολιτιστικά γεγονότα με σκοπό να γίνει πράξη το αίτημα για ένα Μουσείο ανοιχτό στην κοινωνία.

Xαρά σ’εκειόν που έμαθε τ’αστέρια να ρωτάει με το φεγγάρι να μιλεί, τα γνέφη να νογάει, λέει ένα λαικό δίστιχο. Πράγματι η επικοινωνία με τη μαγεία του φεγγαριού ήταν ένα προνόμιο χαρισματικό για όλους τους κατοίκους της γης, σ’ όλες τις εποχές.

Το φεγγάρι, λαμπρό ή μαγικό, χάρτινο, αργυρό είλκυε πάντα την προσοχή των ανθρώπων. Γιατί μπορεί ο ήλιος να είναι ο πανεπόπτης του ηλιακού μας συστήματος και η πηγή της ζωής στη γη, η σελήνη όμως αποτελεί το σύμβολο της γονιμότητας. Τα δυο μαζί, ο αρσενικός φωτεινός ήλιος και το θηλυκό ετερόφωτο φεγγάρι εποπτεύουν από ψηλά τη ζωή στη γη. Το φεγγάρι μαγεύει με το χλωμό του φως, δημιουργεί ατμόσφαιρα υποβλητική μέσα στη σκοτεινή απεραντοσύνη της νύχτας. Ενώ ο ήλιος είναι η ζωή, το απαραίτητο, το χρήσιμο, η λογική, η σελήνη είναι η ομορφιά, η φαντασία, το όνειρο.

Η Σελήνη φέρνει σε επαφή τον άνθρωπο με την απόκρυφη όψη της ζωής, αυτή που βρίσκεται πίσω από τα όσα αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας. Είναι το αρχέτυπο της αιώνιας θηλυκής δύναμης, είναι η Θεϊκή Μητέρα, η μήτρα, η πηγή κάθε εκδήλωσης του φυσικού κόσμου.

Ο άνθρωπος όλων των εποχών και οποιασδήποτε φυλής στάθηκε με δέος και έκσταση μπροστά στο φαινόμενο του έναστρου ουρανού και προσπάθησε να εξηγήσει το μυστήριο των αστρικών κινήσεων. Παρακολουθεί τις κινήσεις της Σελήνης, εμβαπτίζεται στην έντονη μαγική της ατμόσφαιρα, βιώνει τις επιρροές της και προσπαθεί να προβλέψει, να «μαντέψει» τι θα συμβεί στη ζωή του.

Ήταν γνωστές από την αρχαιότητα οι μάγισσες της Θεσσαλίας. Την καλή μάγισσα την αναγνώριζαν από τη δύναμη που ασκούσε στο φεγγάρι. Έλεγαν πως οι πιο άξιες και δυνατές μπορούσαν να το κατεβάσουν στη γη και να το κάνουν να πραγματοποιήσει αυτό που ζητούσαν.

Αλλά και στα δημοτικά μας τραγούδια είναι έντονη η παρουσία και η μαγεία του φεγγαριού.  Η φεγγαρολουσμένη κόρη συνδέεται με την απόλυτη ομορφιά και το κάλλος.

Πολλοί επώνυμοι ποιητές ύμνησαν τη μαγεία του φεγγαριού.

Απόψε,

με χρυσές αχτίδες του φεγγαριού θα γλυκάνω τα χείλη σου, λέει ο ερωτευμένος νέος στην αγαπημένη του

Απόψε

με τις αχτίδες του φεγγαριού θα στολίσω τον ύπνο σου, λέει η μάνα στο βρέφος που νανουρίζει

Απόψε,

με τις χρυσές αχτίδες του φεγγαριού θα καλύψω την ασχήμια της γης, λέει ο ποιητής και καλλιτέχνης.

Ποιος από μας μας δεν τραγούδησε τα γνωστά τραγούδια του φεγγαριού «Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι», το «χάρτινο το φεγγαράκι», το «θα πιω απόψε το φεγγάρι» με τον υπέροχο στίχο «σκέψου τι όμορφη που θάσαι με το φεγγάρι στα μαλλιά» και πολλά άλλα.

Απόψε που το ολόγιομο φεγγάρι σκορπάει στον κόσμο το χαμόγελό του και η νύχτα γίνεται τρυφερή και μαγική θα ζήσουμε μια ξεχωριστή βραδιά τιμώντας τη μνήμη του δωρητή της Πινακοθήκης μας Γεωργίου Κατσίγρα που χάρισε στην πόλη μας αυτό το προνόμιο, να ζει και να απολαμβάνει τη χαρά της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Είναι γνωστό πως έλκει την καταγωγή από την Αν. Ρωμυλία. Γι αυτό απόψε θα ακούσουμε για πρώτη φορά σ’ αυτό το χώρο μνήμες των προσφύγων που συνδέονται με το φεγγάρι, στην αυθεντική γλώσσα της Αν Ρωμυλίας,  σε απαγγελία από την πρόεδρο του Συλλόγου «Αν. Ρωμυλία Ν. Λάρισας» κα Τάνια Μεχτερίδου καθώς και τραγούδια και ρυθμούς από τη γη που έθρεψε ένα σημαντικό κομμάτι του ελληνισμού.

Ελπίζω και εύχομαι να απολαύσουμε μια αλλιώτικη βραδιά, όταν η Πινακοθήκη θα λούζεται από την Πανσέληνο και θα ακούγονται μουσικοί σκοποί από όλη τη χώρα  από τα χείλη της Φανής Μπαρμπή και των εκλεκτών μουσικών που συμμετέχουν φιλικά σ’ αυτό το πολιτιστικό γεγονός της πόλης μας.

Ελπίζουμε και ευχόμαστε το σε­ληνόφως να μας κοινωνήσει τη μαγεία του, να μας κάνει χαρούμενους, και να φύγουμε στο τέλος Φεγγαρολουσμένοι.»

Τι είναι το «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου»

Η πανσέληνος του Αυγούστου ονομάζεται και «Φεγγάρι του Οξύρρυγχου» λόγω των ιθαγενών της Αμερικής οι οποίοι τέτοια μέρα ψάρευαν το συγκεκριμένο ψάρι – γνωστό και ως μουρούνα.

Τι είναι ο Οξύρρυγχος

Οι οξυρρυγχίδες, κοινώς μουρούνες, είναι οικογένεια ψαριών με παγκόσμια γεωγραφική εξάπλωση που περιλαμβάνει κυρίως τους οξύρρυγχους, τους ούσους, τους σκαφίρρυγχους, καθώς και τους ψευδοσκαφίρρυγχους που υπολογίζονται συνολικά σε 25 διαφορετικά είδη. Κατά τη σύγχρονη ταξινόμηση, οι δύο πρώτοι και οι δύο επόμενοι αποτελούν επιμέρους υπο-οικογένειες, των οξυρρυγχίνων και των σκαφιρρυγχίνων.

Πρόκειται για οικογένεια ψαριών από τα μεγαλύτερα του γλυκού νερού (1-2 μέτρα), φθάνοντας και τα 900 κιλά κατ’ άτομο. Είναι ψάρια ανάδρομα, ωοτόκα, ιδιαίτερα μακρόβια, καλούμενα και «ψάρια μαθουσάλες» χαρακτηριζόμενα, ως πρωτόγονα ψάρια. Δεν κατάφεραν όμως, να προσαρμοστούν στον ανταγωνισμό της επιβίωσης. Πολλά είδη της οικογένειας αυτής βρίσκονται και σήμερα στο στάδιο της εξαφάνισης. Τέτοιου είδους ψάρια απαντώνται στο Βόρειο Ημισφαίριο, στη Μαύρη Θάλασσα, σε εκβολές ποταμών της Ευρώπης, Ασίας και Βορείου Αμερικής, αλλά και στη Μεσόγειο και το Β. Αιγαίο Πέλαγος (περιορισμένα). Επιβιώνουν σε γλυκά, υφάλμυρα και θαλάσσια ύδατα.

Δείτε φωτογραφίες:

Φωτό/βίντεο: Κώστας Τσιάρας – onlarissa.gr