Εδώ και μερικά χρόνια, σε συζητήσεις για την αστική μόδα, επανέρχεται ένα θέμα για το αν είναι δυνατόν να πούμε -χωρίς δισταγμό- ότι η «κουλτούρα των sneaker» έχει πεθάνει. Αυτή η τάση έθεσε επί μακρόν τα αθλητικά παπούτσια στο επίκεντρο των πάντων, μετατρέποντάς το σε ένα επιθυμητό αντικείμενο status και σε ένα εμπόρευμα ώριμο για κερδοσκοπία σε μια αγορά μεταπώλησης που έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο τέρας.

Νωρίτερα φέτος, ο Shawn Stussy -ένα από τα είδωλα της αστικής μόδας και δημιουργός της μάρκας Stüssy- δήλωσε ευθέως τον θάνατο των αθλητικών παπουτσιών. Η θεωρία του ήταν απλή: αν κάποιος σαν τον Ντόναλντ Τραμπ μπορούσε να πουλάει αθλητικά παπούτσια περιορισμένης έκδοσης, η κουλτούρα που βοήθησε να δημιουργηθεί ο Stussy αντιπροσώπευε ήδη το αντίθετο.

Το ερώτημα που προέκυψε τότε, στους κύκλους της αστικής μόδας, ήταν σαφές: τι γίνεται τώρα;

Νίκησε το mainstream

Για να κατανοήσουμε την υποτιθέμενη κατάρρευση της κουλτούρας των αθλητικών παπουτσιών, πρέπει να πάμε λίγο πίσω, στην περίοδο μεταξύ 2012 και 2022. Κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, τα sneakers έγιναν κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή εικόνα για κάποιες αστικές υποκουλτούρες.

Ο πολλαπλασιασμός των περιορισμένων εκδόσεων και των συνεργασιών -πολλές από αυτές με πολυτελείς μάρκες- μετέτρεψε αυτό το item σε κεντρικό στοιχείο της ένδυσης ανθρώπων όλων των καταβολών και εισοδηματικών επιπέδων.

Με άλλα λόγια, τα αθλητικά παπούτσια έγιναν mainstream. Δηλαδή, μέχρι που έσκασε η φούσκα: το 2023, μεγάλες αθλητικές μάρκες όπως η Nike ή η Adidas είδαν πώς, για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια, η αύξηση των πωλήσεων αθλητικών παπουτσιών έμεινε στάσιμη. Αυτό οδήγησε την Adidas να κόψει τους δεσμούς της με τον Kanye West, με τον οποίο συνεργαζόταν αλλά όχι με τη μάρκα του Yeezy, η οποία συνεχίζει να κυκλοφορεί στην αγορά.

Mέχρι που έσκασε η φούσκα: το 2023, μεγάλες αθλητικές μάρκες όπως η Nike ή η Adidas είδαν πώς, για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια, η αύξηση των πωλήσεων αθλητικών παπουτσιών έμεινε στάσιμη

Ο κόσμος πέρα από τα αθλητικά παπούτσια

Αλλά η κουλτούρα των αθλητικών παπουτσιών, υποστηρίζουν ορισμένοι ειδικοί, δεν έχει πεθάνει μόνο λόγω της υπερβολικής προσφοράς και ενός κοινού που ενδιαφέρεται όλο και λιγότερο για την προέλευσή της. Ο Matt Welty – δημοσιογράφος του περιοδικού Complex και οικοδεσπότης ενός podcast για τα αθλητικά παπούτσια – επισήμανε πρόσφατα έναν άλλο λόγο: το κοινό του γερνάει.

«Τι θα λέγατε αν σας έλεγα ότι η έλλειψη ενθουσιασμού σας είναι πρόβλημα δικό σας, όχι πρόβλημα των αθλητικών παπουτσιών; Και ότι είναι πιθανότατα επειδή μεγαλώνετε», έγραψε ο Welty. Η θέση του είναι ότι ο υποτιθέμενος θάνατος των αθλητικών παπουτσιών δεν ισχύει, γιατί, όπως αναρωτιέται, «τι θα κάνεις, θα κυκλοφορείς ξυπόλητος;».

Πράγματι, οι σχεδιαστές και οι εταιρείες μόδας που συνδέονται με το streetwear εξερευνούν εδώ και αρκετό καιρό τις δυνατότητες των υποδημάτων πέρα από τη «δικτατορία» των sneakers. Νωρίτερα φέτος, η New Balance παρουσίασε το νέο της μοντέλο σε συνεργασία με τον Ιάπωνα σχεδιαστή Junya Watanabe: ένα υβρίδιο μεταξύ sneaker και μοκασινιού. Αυτό σηματοδότησε επίσημα την αναζήτηση νέων στυλ ένδυσης στην αστική κουλτούρα.

«Τι θα λέγατε αν σας έλεγα ότι η έλλειψη ενθουσιασμού σας είναι πρόβλημα δικό σας, όχι πρόβλημα των αθλητικών παπουτσιών; Και ότι είναι πιθανότατα επειδή μεγαλώνετε»

Ας ξαναθυμηθούμε τα loafers

«Το να συνδυάσεις ένα ζευγάρι loafers με παντελόνι γυμναστικής, για παράδειγμα, είναι πλέον απολύτως αποδεκτό και δεν σε κάνει να φαίνεσαι σαν να ξέχασες τα αθλητικά σου παπούτσια για το μάθημα της γυμναστικής», εξήγησε η Olie Arnold – η διευθύντρια στυλ στο Mr. Porter – σε μία από τις πιο ακολουθούμενες εκδόσεις streetwear, το Highsnobiety.

«Για μένα, τα loafers είναι σαν το αυθεντικό sneaker – εξίσου άνετα και κομψά».

Αυτή δεν είναι η μόνη περίπτωση. Η εταιρεία Reimagine Studio ξεχώρισε πρόσφατα για τα υβρίδια μεταξύ αθλητικών παπουτσιών και κλασικής μπότας εργασίας, διευρύνοντας λίγο περισσότερο τα όρια του τι είναι «φορέσιμο». Άλλες μάρκες με ρίζες στην κουλτούρα του streetwear -όπως η Aimé Leon Doré ή η Noah- έχουν ποντάρει εδώ και αρκετό καιρό στη συμπερίληψη των loafers ή των brogues στις προτάσεις μάρκετινγκ τους.

Αυτή η μετατόπιση από το preppy στο urban είχε ήδη υιοθετηθεί στο παρελθόν από μάρκες όπως η Ralph Lauren.

«Το παλιό είναι το νέο»

Αυτό το άνοιγμα στην ανάκτηση των παραδοσιακών μοντέλων υποδημάτων υποστηρίζεται επίσης από τις προτιμήσεις μιας γενιάς που δεν έχει αμαυρωθεί από τα στερεότυπα των προηγούμενων γενεών. Όπως και με το παντελόνι chino – το οποίο η γενιά Z έχει υιοθετήσει ως εναλλακτική λύση στο τζιν – ο τρόπος στιλιζαρίσματος των ποδιών κοιτάζει επίσης προς το παρελθόν, χωρίς προκαταλήψεις.

Ο αείμνηστος Fraser Moss – της βρετανικής εταιρείας YMC – το έθεσε ως εξής: «Οι γονείς τους φορούν αθλητικά παπούτσια, οπότε τα παιδιά επαναστατούν και ντύνονται όπως κάποτε οι μπαμπάδες τους».

Πράγματι, στον κόσμο μετά τα sneakers, το παλιό είναι το νέο. Ή, όπως συνοψίζει ο Moss, «το κανονικό έχει γίνει ανατρεπτικό».

*Με στοιχεία από elpais.com | Αρχική Φωτό: Junya Watanabe / Instagram